KĄCIK PIELĘGNIARKI – Wszawica

tuptusie

CHOROBA, KTÓRĄ TRZEBA LECZYĆ I KTÓREJ NIE NALEŻY SIĘ WSTYDZIĆ!

 

CO TO JEST WSZAWICA I JAKIE SĄ JEJ PRZYCZYNY?

Wszawica jest chorobą pasożytniczą, występującą wśród dzieci w szkołach, żłobkach i przedszkolach, którą wywołują wszy ludzkie. Najczęstszą postacią wszawicy jest wszawica głowowa, za którą odpowiedzialna jest wesz głowowa. Inne możliwe rodzaje wszawicy to wszawica łonowa i wszawica odzieżowa.

Wesz głowowa żyje około 1 miesiąca. W tym czasie składa 200–300 jaj, które dojrzewają przez 2–3 tygodnie. Charakterystycznym objawem wszawicy głowowej oraz łonowej są przytwierdzone do włosa jaja, czyli gnidy, które wraz ze wzrostem włosa przesuwają się dystalnie w stosunku do powierzchni skóry, co może stanowić pewien wykładnik długości trwania choroby.

Wszawica zarówno głowowa, jak i odzieżowa przenosi się przez bezpośredni kontakt. W przypadku wszawicy głowowej jest to często kontakt z zakażonymi nakryciami głowy. Wesz odzieżowa przytwierdza jaja do ubrań (w miejscu szwów) i żywi się krwią ludzką. W przypadku wszy odzieżowej istotny jest aspekt epidemiologiczny, wesz odzieżowa bowiem może przenosić inne choroby, takie jak na przykład dur plamisty.

  tuptusie  

JAK SIĘ OBJAWIA WSZAWICA?

Charakterystycznym objawem wszawicy jest intensywny świąd skóry, który jest wywołany ukłuciem wszy. W przypadku wszawicy głowowej zmiany najczęściej lokalizowane są w okolicy potylicznej i skroniowej, gdzie obserwuje się zmiany sączące często z cechami nadkażenia bakteryjnego skóry. Objawy te są wynikiem drapania i może im niekiedy towarzyszyć powiększenie węzłów chłonnych.

We wszawicy odzieżowej drażniące działanie śliny wszy odpowiada za zmiany rumieniowe, pokrzywkowe i grudkowe. Często wtórnie do drapania rozwijają się linijne nadżerki, zwane przeczosami. Mogą pojawić się cechy wtórnego nadkażenia bakteryjnego skóry.

CO ZROBIĆ W PRZYPADKU POJAWIENIA SIĘ WSZAWICY U TWOJEGO DZIECKA?

Wszawicę rozpoznaje się na podstawie stwierdzenia oglądaniem obecności gnid i dorosłych wszy. W przypadku wszawicy głowowej gnidy są często zlokalizowane w okolicy zausznej. W wszawicy odzieżowej należy poszukiwać gnid w szwach ubrań. Gnidy i wszy można ponadto łatwo zidentyfikować w mikroskopie, ale zwykle nie jest to konieczne.

Rozpoznanie wszawicy nie wymaga konsultacji lekarskiej i leczenie może wdrożyć sam pacjent lub rodzic dziecka. Jeśli występują cechy wtórnego nadkażenia bakteryjnego lub istnieją wątpliwości diagnostyczne wówczas należy zgłosić się do dermatologa.

JAKIE SĄ METODY LECZENIA WSZAWICY?

Leczenie wszawicy głowowej i łonowej jest miejscowe. Polega na stosowaniu środków przeciwpasożytniczych, takich jak permetryna, pyretryna czy innych, które zwalczają formy larwalne pasożyta. Dimetikon jest syntetycznym olejem polimetylosilikonowym, który powleka pasożyta i wnika w przetchlinki oddechowe, uniemożliwiając oddychanie. Z uwagi na około siedmiodniowy czas dojrzewania gnid, terapię należy powtórzyć. Ważne jest wyczesywanie gnid gęstymi grzebieniami. W celu rozpuszczenia substancji scalającej gnidę z włosami można płukać włosy w roztworze octu i wody (stosunek 1:2).

W przypadku wszawicy odzieżowej dezynfekcję odzieży należy przeprowadzić w szczególności ze zwróceniem uwagi na szwy. Dostępne są również przeciwpasożytnicze środki do prania. W przypadku stanu zapalnego na skórze leczenie polega na stosowaniu leków przeciwświądowych i miejscowych środków przeciwzapalnych.

PROFILAKTYKA WSZAWICY

Dobre nawyki higieniczne i wiedza na temat wszawicy pozwalają na wczesne wykrycie obecności pasożytów i ich szybką eliminację. Najprostszym sposobem zapobiegania wszawicy jest w pierwszej kolejności edukacja, która powinna doprowadzić do powstania właściwych nawyków higienicznych od najmłodszych lat, związanych z korzystaniem z rzeczy osobistych (grzebienie, szczotki do włosów, ozdoby do włosów, itp.), zwłaszcza nakryć głowy.

Kolejnym krokiem jest systematyczna kontrola i sprawdzanie skóry głowy, a także właściwa jej pielęgnacja poprzez mycie włosów w miarę indywidualnych potrzeb (ale nie rzadziej niż raz w tygodniu), stosowanie odżywek ułatwiających rozczesywanie, codzienne czesanie i szczotkowanie włosów, związywanie dług ich włosów lub krótkie włosy ułatwiające pielęgnację.

JAK ZAPOBIEGAĆ WSZAWICY?

Zastosowanie kilku prostych zasad może uchronić nas i nasze dzieci przed wszawicą:

  • dokonuj systematycznych przeglądów włosów dziecka (zwłaszcza okolic karku, skroni, za uszami),
  • staraj się pamiętać o codziennym wyczesywaniu włosów,
  • podczas zabawy z innymi dziećmi, treningów, zajęć grupowych, upinaj lub związuj włosy dziecka,
  • przypominaj dzieciom o przestrzeganiu zasad higieny osobistej,
  • uczulaj dzieci, aby nie wymieniały się z rówieśnikami rzeczami osobistymi
    (np. szczotką, grzebieniem, czapką).

 

 
mgr Magdalena Czub-Piotrowicz

Pielęgniarka Koordynująca